zaterdag 2 februari 2013

Filosofen en biologen botsen over de evolutie van seks


En weer vliegt er een knuppel door het hoenderhok van de evolutiebiologie. Filosoof en bioloog Joris van Rossum promoveerde op 11 december aan de Vrije Universiteit Amsterdam op de stelling dat natuurlijke selectie het ontstaan van seks niet kan verklaren. Hij vindt het daarom hoog tijd dat biologen op zoek gaan naar alternatieven voor Darwins beroemde evolutietheorie.
Dat schoot vier biologen in het verkeerde keelgat. In een felle brief aan rector magnificus Lex Bouter in biologisch nieuwsblad Bionieuwsbranden zij het proefschrift af. Van Rossum zou fundamentele biologische principes niet goed begrijpen. Ook laken zij het gebrek aan biologische expertise van Van Rossums promotoren.
Nu is het waar dat evolutiebiologen lang hun hoofd hebben gebroken over het ontstaan van seks. Want waarom zou een organisme zijn genen over de volgende generatie uitsmeren, terwijl het zichzelf niet gewoon klonen, zoals bacteriën doen? Met een kloon deel je honderd procent van je genen, met een zoon of dochter maar de helft. Inmiddels zijn de meeste biologen overtuigd van de voordelen van seks. Met hun dubbele chromosomenset zijn seksuele organismen bijvoorbeeld beter bestand tegen schadelijke mutaties.
Van Rossum redeneert die verklaringen weg. Uitgaande van Richard Dawkins boek The Selfish Gene (1976), stelt hij dat genen centraal staan in de evolutie. En seks is funest voor een gen: volgens Van Rossum wordt tijdens seks de helft van de genen ‘weggegooid’. De evolutietheorie kan het ontstaan van seks dus niet verklaren.
Volgens Van Rossums vier critici, onder aanvoering van Gerdien de Jong (Universiteit Utrecht), gaat Van Rossum al de mist in met zijn aanname dat genen de belangrijkste eenheid van selectie zijn. “Natuurlijke selectie kan werken op verschillende niveaus, waarvan het individu meestal het belangrijkste is.” Ook promotoren filosoof René van Woudenberg en wiskundige Ronald Meester moeten het ontgelden: “Ze hadden moeten inzien dat Van Rossum zich baseert op een simpele misvatting, gebaseerd op een 35 jaar oud populair-wetenschappelijk boek.” Beide promotoren waren niet bereikbaar voor commentaar.
In een reactie noemt Van Rossum de felheid van de aanval ‘buitenproportioneel’. “De biologen die ik behandel maken een fout als ze beweren dat met hun model alle biologische eigenschappen te verklaren zijn.”
Dit artikel werd gepubliceerd in NRC Handelsblad op Zaterdag 2 februari 2013, pagina 2 - 3

Geen opmerkingen:

Een reactie posten